Psödoefedrin solunum sitemini etkileyen hastalıklarda kullanılan yüksek dekonjestan etkiye sahip bir ilaçtır. Psödoefedrin uyuşturucu yapımında kullanılan bir birleşendir. Avrupa Birliği tarafından izlemeye alınmıştır.
Psödoefedrin HCL (Psödoefedrin Hidroklorür) formunda piyasada bulunur. Dekonjestan etki, burun mukozası kanallarındaki şişkinliği azaltarak, akıntının azalmasıdır. Efedrin kadar etkili değildir fakat kalp ve damar sistemi üzerindeki yan etkileri efedrinden daha azdır. Bağırsaklarda hızla emilerek kana karışır. 5- 6 saat arasında kanda yarı ömrünü tamamlar.
Psödoefedrin Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Psödoefedrin burun akıntısının oluştuğu ve dekonjestan etkiye ihtiyaç duyulan bütün hastalıklarda kullanılabilir. Soğuk algınlığı, grip ve nezle en çok kullanıldığı hastalıklardır.
Psödoefedrin Hangi Durumlarda Kullanılmamalıdır?
Psödoefedrin kan basıncı üzerinde etkili bir etken maddedir. Kan basıncını arttırarak işlevini yerine getirir. Bu sebepten dolayı kalp, damar rahatsızlıkları ve hipertansiyon tanısı bulunan hastalarda kontraendikedir (kullanımı uygun değildir).
Hamilelikte kullanımı ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamakla beraber, gebelik kategorisi C olarak tanımlanmıştır. Yani gebelikte kullanılırken dikkatli olunması gereklidir. Mümkünse ilgili uzman hekimin onayı alınarak kullanılmalıdır.
Yan Etkileri Nelerdir?
Kan basıncı üzerindeki etkisi nedeniyle uyku bozuklukları ve nadirende olsa halüsinasyon görüldüğü bildirilmiştir.
Psödoefedrin, amfetamin türevi bir etken maddedir. Amfetamin extazy olarak bilinen uyuşturucu maddenin etken maddesidir. Psödoefedrinin temel etken maddesi morfindir. Morfin etken maddesinin yapısal değişikliğe uğratılarak beyin duvarından geçemeyecek hale getirilmesi sonucu oluşmuştur.
Psödoefedrin tek doz olarak 180 mg ve üzerinde alındığında beyin zarından geçerek amfetamin etkisi yapar. Fakat amfetaminden 10 kat daha fazla (%50- 60) beyin kanaması riski mevcuttur. Piyasada bu etken maddeye sahip ilaçlar reçetesiz satılamaz.
Piyasada Sudafed ve Eksofed tablet adıyla iki saf formu bulunmakla beraber, gribal enfeksiyonlarda kullanılan ilaçların çoğunda bu etken madde bulunur.
AB UYARDI
Avrupa Birliği 2017 uyuşturucu izleme raporlarında yer alan veriler uyuşturucu imalatının merdiven altı laboratuarlarında tıbbi ilaçlarlardan yararlanarak yapıldığını gözler önüne serdi. Bu nedenle uyuşturucu ile mücadele kapsamında İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sağlık Bakanlığı yetkilileri, suiistimal edilen ilaçların reçete edilmesi konusunda yeni bir uygulama kararı aldı. 1 Haziranda uygulamaya girecek kararla ilgili bu tür ilaçların sistem üzerinde kırmızı reçeteye entegresi sağlanacak. Hasta profili ile ne sıklıkta bu tür ilaçların kullanıldığı kontrol altına alınmış olacak. AB uyuşturucu izleme 2017 raporlarında yer alan verilere göre amfetamin üretimi Belçika, Hollanda ve Polonya’da, daha az oranda da Baltık Ülkeleri ile Almanya ve Macaristan’da üretiliyor. Özellikle Türkiye’de 2015’te 15 milyon tabletten fazla yakalama gerçekleşmiş durumda. Çek Cumhuriyeti ise Avrupa’nın metamfetaminin büyük ölçüde kaynağı durumunda. Çek Cumhuriyeti’ndeki metamfetamin, Polonya’dan yasa dışı olarak sokulan tıbbi ürünlerden özütlenen efedrin ve psödoefedrin kimyasal maddelerinden üretildiği raporlanıyor. Avrupa Birliği’nde son bir yılda 291 yasa dışı metamfetamin laboratuarı rapor edildi. Bunların 263’ü Çek Cumhuriyeti’nde orta çıkartıldı.
Sağlık Bakanlığı Psödoefedrin etken maddesinin kötüye kullanımını engellemek için her türlü tedbire başvuruyor.